​

​Κείμενο – κείμενο/α
Η διασύνδεση κειμένου με κείμενο προκύπτει όταν ένας αναγνώστης συνδέει ένα κείμενο που διαβάζει με ένα κείμενο που έχει διαβάσει. Η σύνδεση μπορεί να αφορά κείμενα του ίδιου συγγραφέα,  κείμενα του ίδιου είδους, κείμενα με ίδια δομή ή κείμενα με το ίδιο θέμα.  
Ενδεικτικές ερωτήσεις που μπορεί να υποβάλει στον εαυτό του: Μήπως αυτό μου θυμίζει κάποιο άλλο κείμενο που έχω διαβάσει; Έχω διαβάσει για αυτό το θέμα προηγουμένως; Τι ομοιότητες ή διαφορές έχει αυτό το κείμενο με άλλα κείμενα που έχω διαβάσει;

​Κείμενο – Κόσμος
Ένας αναγνώστης κάνει σύνδεση ανάμεσα σε ένα κείμενο και τον κόσμο όταν συνδέει αυτά που διαβάζει με ιδέες και γεγονότα που συμβαίνουν στον κόσμο. Οι αναγνώστες έχουν αντίληψη του πώς λειτουργεί ο κόσμος και οι γνώσεις τους επεκτείνονται πέρα από τις προσωπικές τους εμπειρίες καθώς έχουν εμπλουτιστεί από κείμενα που έχουν διαβάσει προηγουμένως. Οι αναγνώστες μαθαίνουν για τον κόσμο μέσα από μια ποικιλία μέσων όπως συνομιλώντας με άλλους ανθρώπους.
Ενδεικτικές ερωτήσεις: Τι μου θυμίζει αυτό στον κόσμο; Πώς αυτό είναι όμοιο ή διαφορετικό με αυτό που γνωρίζω ότι συμβαίνει στον κόσμο;
 

Διδάσκοντας τη στρατηγική
Για μερικούς μαθητές η διασύνδεση των κειμένων που διαβάζουν με προϋπάρχουσα γνώση προκύπτει αβίαστα. Πολλές φορές όμως οι αναγνώστες με δυσκολίες αποτυγχάνουν να χρησιμοποιήσουν ενστικτωδώς αυτές τις στρατηγικές που θα τους βοηθήσουν να κατανοήσουν αυτά που διαβάζουν. Εδώ είναι που παρεμβαίνει η εκπαίδευση αφού η στρατηγική αυτή μπορεί να διδαχθεί σε όλους τους αναγνώστες. Πριν από την ανάγνωση του κειμένου, ο δάσκαλος μπορεί να μοντελοποιήσει μια σύνδεση κείμενο-εαυτός λέγοντας κάτι όπως "το κείμενο αυτό μου θυμίζει μια εποχή που εγώ...» παροτρύνοντας τους μαθητές να μοιραστούν ανάλογες εμπειρίες. Η ενθάρρυνση των μαθητών από μέρους του δασκάλου να διαβάζουν μια ποικιλία κειμένων σε ένα δεδομένο θέμα θα αποτελέσει όχημα για τη διδασκαλία της διασύνδεσης μεταξύ των κειμένων. Ο δάσκαλος μπορεί στη συνέχεια να μοντελοποιήσει τις συνδέσεις λέγοντας κάτι όπως "Ω, αυτό το μέρος του κειμένου μου θυμίζει το άλλο βιβλίο που διαβάζουμε....» και να παροτρύνει τους μαθητές να μοιραστούν κάτι ανάλογο.  Αναρτώντας στην πινακίδα τις πιο κάτω αφίσες μπορεί επίσης ο εκπαιδευτικός να καθοδηγήσει τους μαθητές να θυμηθούν να κάνουν τις συνδέσεις που θα βελτιώσουν την κατανόηση των κειμένων.

Μπορείτε να κατεβάσετε τις αφίσες από τον πιο κάτω σύνδεσμο.

​Η ανάγνωση αποτελεί σήμερα τον κυριότερο τρόπο μάθησης και απόκτησης γνώσεων γι’ αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό να βοηθήσουμε το παιδί μας στα πρώτα στάδια της προσπάθειάς του να μάθει να διαβάζει. Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας σε αυτή τους την προσπάθεια; Παρακάτω θα βρείτε ορισμένους πρακτικούς τρόπους με τους οποίους θα μπορέσετε να βοηθήσετε αποτελεσματικά το παιδί σας στα πρώτα του… αναγνωστικά βήματα.
Κανόνας 1: Κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης προσπαθήστε να βρίσκεστε στο πλάι του. Τουλάχιστον για τα δύο πρώτα χρόνια του παιδιού στο δημοτικό είναι εξαιρετικά  σημαντικό ο γονιός να βρίσκεται μαζί με το παιδί του στην προσπάθεια που κάνει να μάθει να διαβάζει. Αφιερώστε λίγο χρόνο και καθίστε μαζί του για να το ακούσετε καθώς προσπαθεί να διαβάσει. Όταν καθίσετε μαζί του μπορείτε πιο εύκολα να το παρακολουθείτε αλλά και να βλέπετε το κείμενο που διαβάζει. Αυτό θα σας επιτρέψει να παρέχετε άμεση ανατροφοδότηση όταν απαιτείται.
Κανόνας 2: Αξιοποιήστε τις εικόνες που συνοδεύουν το κείμενο. Οι εικόνες του βιβλίου λειτουργούν συμπληρωματικά για την κατανόηση του κειμένου. Συζητήστε με το παιδί σας τι βλέπει στην εικόνα που συνοδεύει το κείμενο, ποιοι ήρωες εμφανίζονται, που βρίσκονται οι ήρωες και τι κάνουν. Παροτρύνετε το παιδί σας να κάνει υποθέσεις σχετικά με το περιεχόμενο του κειμένου. Μετά την ανάγνωση συζητήστε με το παιδί σας για τις αρχικές του υποθέσεις και το περιεχόμενο του κειμένου. Πόσο κοντά έπεσε στις αρχικές του προβλέψεις;  Παροτρύνετε το παιδί σας να συγκρίνει  την εικόνα με το κείμενο και να αναφέρει ποιες από τις πληροφορίες που διάβασε εμφανίζονται στην εικόνα και ποιες όχι.
Κανόνας 3: Μην του πείτε τη λέξη. Ακόμα κι αν το παιδί σας δυσκολεύετε να διαβάσει τη λέξη μην μπείτε στον πειρασμό να του την πείτε. Αφήστε του χρόνο να την κοιτάξει προσεκτικά, να την συλλαβίσει, να την διαβάσει, να την ακούσει και να την διορθώσει αν χρειάζεται. Αν παρέμβετε και του πείτε τη λέξη τότε το παιδί χάνει τη μάθηση που επιτυγχάνετε μέσα από την προσπάθεια που θα καταβάλει για να διαβάσει σωστά τη λέξη. Δώστε του τον χρόνο που χρειάζεται.
Κανόνας 4: Αφήστε το να συλλαβίσει τη λέξη. Χωρίστε τη λέξη σε συλλαβές και αφήστε χρόνο στο παιδί να διαβάσει τη κάθε συλλαβή αργά και στη συνέχεια με περισσότερη ταχύτητα για να αποκαλύψει τη λέξη.
Κανόνα 5: Επανάληψη της πρότασης. Αν το παιδί σας έχει διαβάσει υπερβολικά αργά μια πρόταση τότε το πιο πιθανό είναι ότι δεν έχει καταλάβει το νόημα αυτού που διάβασε. Επίσης, αν έχετε προσέξει ότι έχει διαβάσει λάθος μια λέξη και δεν το έχει αντιληφθεί μην το διακόψετε εκείνη τη στιγμή.  Παροτρύνετέ το να ξαναδιαβάσει την πρόταση που μόλις ολοκλήρωσε με μεγαλύτερη ταχύτητα ή πιο προσεκτικά.
Κανόνας 6: Μην επιμένετε να διορθώνει κάθε λάθος. Αν στην πρόταση υπάρχουν αρκετές δύσκολες λέξεις και το παιδί έχει καταβάλει προσπάθεια και έχει καταφέρει να διαβάσει τις περισσότερες σωστά, αφήστε το να συνεχίσει χωρίς να δώσετε σημασία σε κάποια ασήμαντα λαθάκια που μπορεί να κάνει. Δεν θέλουμε να του αποσπάσουμε την προσοχή ή να διακόψουμε τη ρέουσα ανάγνωσή.
Κανόνας 7: Μην υπερβάλλετε. Πρέπει να είστε προσεκτικοί πόσες φορές θα ζητήσετε από το παιδί να διαβάσει το κείμενο ή την πρόταση. Η εξαντλητική εξάσκηση στην ανάγνωση μόνο αρνητικά συναισθήματα θα προκαλέσει στο παιδί και θα το αποθαρρύνει από την προσπάθεια. Αν παρατηρήσετε ότι, παρόλο που το παιδί έχει διαβάσει αρκετές φορές το κείμενό του αλλά εξακολουθεί να δυσκολεύεται  τότε καλύτερα να το συζητήσετε με τον εκπαιδευτικό της τάξης για να βρείτε εναλλακτικούς τρόπους που θα μπορούσαν να βοηθήσουν το παιδί όπως π.χ. να διαβάσει μικρότερο κομμάτι ή κάποιο άλλο κείμενο.
Κανόνας 8: Διαβάστε λογοτεχνικά βιβλία στα παιδιά σας. Επειδή το παιδί σας μαθαίνει να διαβάζει ή έχει μάθει να διαβάζει ικανοποιητικά δεν σημαίνει ότι πρέπει να διαβάζει τα πάντα μόνο του. Διαβάστε του το αγαπημένο του βιβλίο και γίνετε εσείς το πρότυπο του πώς πρέπει να διαβάζεται ένα κείμενο. Διαβάστε με σωστό τόνο και με ύφος στο παιδί σας τις αγαπημένες του ιστορίες. Το παιδί σας θα μάθει πολλά μέσα από τη δική σας ανάγνωση, θα απολαύσει την ιστορία και θα μάθει να αγαπά τη λογοτεχνία.